در خموشان نگرید

در باغ آييد و سبزپوشان نگريد             هر گوشه دکان گل‌فروشان نگريد
می‌خندد گل، به بلبلان می‌گويد:         "خاموش شويد و در خموشان نگريد"

Come into the garden and look at those dressed in green.
Look at the “shops” of flower-sellers in every corner.
The rose laughs and says to the nightingales,
“Be silent and look at the silent ones”

تعلیقات:

(رباعی از مولانا جلال‌الدین محمد و ترجمهء انگلیسی از ابراهیم گمارد است.)

بعضی‌ می‌پرسند "ما چطور اولیای حق و انسان‌های پاک را پیدا کنیم؟". شاید این رباعی مولانا پاسخی به این سئوال باشد.

سمبلیسم "گل" و "بلبل" در شعر فارسی بسیار رایج است که بترتیب اشاره‌کننده به معشوق و عاشق است. "گل" نماد زیبایی معشوق و عطرافشانی اوست.

در این رباعی، "گل" سمبل شیخ یا مراد سالک نیز هست که سالک عاشق را برای داخل شدن در سکوت عرفانی راهنمایی می‌کند.

خموشان: در اینجا منظور، همان "گل"ها است اما در نگاه مولانا شامل تمام موجودات جاندار و بی‌جان می‌شود که به روش خود در حال تسبیح و تقدیس ذات الهی هستند. "آسمانهاى هفتگانه و زمين و هر كس كه در آنهاست او را تسبيح مى‏گويند و هيچ چيز نيست مگر اينكه در حال ستايش، تسبيح او مى‏گويد ولى شما تسبيح آنها را درنمى‏يابيد به راستى كه او همواره بردبار آمرزنده است"(سوره الاسراء آیه 17) همچنین: "آيا ندانسته‏اى كه هر كه [و هر چه] در آسمانها و زمين است براى خدا تسبيح مى‏گويند و پرندگان [نيز] در حالى كه در آسمان پر گشوده‏اند [تسبيح او مى‏گويند] همه ستايش و نيايش خود را مى‏دانند و خدا به آنچه مى‏كنند داناست" (سوره نور آیه 41)

از جمادی عالم جان‌ها روید          غلغل اجزای عالم بشنوید (مثنوی معنوی)

 راه درآمدن به باغ، دیدن "سبزپوشان"، "دکان گل‌فروشان"، و نهایتاً نگریستن در "خموشان"، اینست که همجنس آنها شوی، یعنی "خاموش" شوی.