آبرو

    سال سوم دبیرستان معلم درس شیمی ما معلمی بسیار وقت‌شناس، با معلومات عالی در حوزهٔ شیمی، مسلط بر تدریس و دارای فن بیان بسیار خوب، و از همه مهمتر خوش‌مشرب و بذله‌گو بود.

   ما بچه‌های پر شر و شور سال سوم که از دیوار راست بالا می‌رفتیم، سر کلاس شیمی پای صحبت این معلم دوست‌داشتنی و تو دل برو، همه تن چشم و گوش می‌شدیم. هم سر و وضع همیشه مرتب و تر و تمیز با کت و شلوار، سبیل پر و درشت، شکم پیشتاز، راه رفتن خرامان و طاووس‌وار، و هم خلق و خو و رفتار همیشه بجا و شایستهٔ این معلم، ما را عاشق او کرده بود.


   آن سال که با ما درس شیمی داشت، خودش می‌گفت بیست و سه سال است دارد شیمی درس می‌دهد. سر ساعت در کلاس حاضر می‌شد. تخته را بچه‌ها از قبل برای او پاک کرده بودند، کاری که برای هیچ معلمی نمی‌کردند! عناوین درسی که می‌خواست آن روز بگوید را گوشهٔ سمت راست تخته، قسمت بالا، با خط شکستهٔ زیبا و خیلی ریز می‌نوشت. سپس با نشان دادن عنوان‌ها، برای بچه‌ها توضیح می‌داد که امروز از ساعت فلان تا فلان این عنوان را می‌گوییم، سپس از ساعت فلان تا فلان عنوان بعدی و همینطور الی آخر. همیشه هم ده دقیقه به آخر کلاس وقت آزاد می‌گذاشت. بخاطر ندارم حتی یکبار پیش آمده باشد که دقیقاً سر ساعتی که از قبل گفته، درسش را تمام نکرده باشد. بسیار دقیق بود.

   اما همهٔ شیرینی‌های درس دادنش یک طرف و خاطره‌هایی که بچه‌ها از او می‌خواستند در آن ده دقیقهٔ آخر کلاس تعریف کند و می‌کرد، یک طرف. با شیرینی و وقار و البته لفظ قلم، خاطراتی را برایمان تعریف می‌کرد که صدای خندهٔ بچه‌ها کلاس را به هوا می‌برد. یادم است چند بار ناظم آمد به کلاس سر زد چون فکر می‌کرد معلم زودتر از وقت زنگ تفریح کلاس را تعطیل کرده است!

   دوران دبیرستان ما تمام شد و چهارده پانزده سالی است که از آن گذشته است اما هیچوقت خاطرهٔ این معلم از دل ما بچه‌ها پاک نشده. طوریکه هر وقت با همکلاسی‌های آن سالها از گذشته یاد می‌کنیم، قسمت عمده‌ای را خاطرات مربوط به معلم شیمی سال سوم، آقای رحمانی، پر می‌کند.

   آقای رحمانی دو سه سال پیش، سر دو دختر جوان خود را در خانهٔ خودش برید!

   گویا به او خبر رسانده بودند که دخترانش روابطی پیدا کرده‌اند. یکی از دوستانم چیزی که بذهن من هم رسیده بود را چه خوب گفت که مطمئناً قبل از دست زدن به این کار، نشسته و با خودش تحلیل کرده، خیلی مسائل را در نظر گرفته، و از روی نتیجه‌ای که با حساب و کتاب شخصی به آن رسیده، این عمل را انجام داده است. از خلق و خوی او چنین برمی‌آمد چرا که انسان بی‌منطقی نبود.

   یکی از موضوعاتی که یادم است در صحبت‌های او برجسته بود و همان موقع‌ها هم برای خودم هایلایت کرده بودم، حرف‌هایش دربارهٔ پایبندی به "مرام" و "معرفت" بود. پی‌آمد چنین طرز تفکری می‌تواند موضوعاتی مانند "آبرو" هم باشد.