زمین تا آسمان

   چند سال پیش همراه با دوستی مشغول اجرای انواع لم‌ها و تمرینات خودشناسی بودم. یکی از کارهایی که می‌کردیم، بادکنک‌فروشی در میدان نقش‌جهان اصفهان بود. سوای موضوع خودشناسی‌اش این کار را خیلی دوست داشتم.

   روزی ده دوازده بسته بادکنک بادنکرده و قرقره‌ای نخ خریدیم و از یکی از مغازه‌دارهای حاشیهٔ میدان، چوب کرکره‌بالابر دکانش را قرض گرفتیم(بله، خیلی سخت بود!) و نشستیم روی چمن‌های روبروی عالی‌قاپو و شروع کردیم به دمیدن در بادکنکها. بادکنکهای تپل را به سر چوب‌ها وصل کردیم و هرکداممان به سویی رفتیم و شروع کردیم به تبلیغ و فروش.

   عصر جمعه بود. خانواده‌ها با بچه‌های ریز و درشتشان بیرون زده بودند و کار و کاسبی ما هم سکه شده بود!

   شب نشده همهٔ بادکنک‌ها فروش رفت و ما هر چه درآورده بودیم را - جای شما خالی – خرج یک شام شاهانه و پر و پیمون در رستوران سنتی و زیبای "نقش جهان"، پشت مسجد شیخ لطف‌الله بالای پله‌ها، کردیم.(آدرس می‌دهم که رفتی اصفهان از دست ندهی و بدانی کجا باید بروی!) بعد از شام هم داشتیم از میدان خارج می‌شدیم که بستنی فالودهٔ زعفرانی، درست نبش دست راست ورودی میدان، یقه‌مان را گرفت و ما هم از خدا خواسته کامی برگرفتیم.

   این شد تمرین کردن لم خودشناسی ما! اما از حاشیهٔ خوشمزه که بگذریم، اصل تجربه که مواجههٔ با مردم در کسوت بادکنک‌فروشی بود، مفید بود. اینکه چنین تجربیاتی چطور عملکردی دارد را هر کس باید بنوعی شخصاً تجربه کند. صرف نوشتن من و خواندن تو فایده‌ای ندارد. هر چقدر ما درباره انواع لم‌ها و تجربه‌ها اطلاع داشته باشیم، به عمل‌درآمدهٔ آنها چیز دیگری است.

   مثلاً آیا تابحال شده است یک روز کامل از صبح تا غروب چشمت را ببندی و فقط یک روز زندگی یک نابینا را تجربه کنی؟ ما معمولاً می‌گوییم "خیلی سخت است"، "بیچاره‌ها چی می‌کشند"، "جداً که چشم چه نعمتی است" و ... . اما تجربه کردن یک روز نابینا بودن، چیز دیگری است.

   یا مثلاً – الآن یادم آمد – وقتی مدتی در سفر بودم و چادر می‌زدم و شبها طوفان می‌شد و باران می‌آمد، آب از لای درز چادر، از بالا و کنار آن، به داخل چادر نفوذ می‌کرد و تا خود صبح، من هم خیس می‌شدم، هم از سرما می‌لرزیدم. آنوقت بود که مفهوم دیوار و خانه را حس می‌کردم. وقتیکه به خانه می‌رسیدم دست به دیوارها می‌کشیدم و به زبان حال و قال از آنها تشکر می‌کردم!

   می‌خواهم بگویم به تجربهٔ عملی و حسی کشاندن بسیاری از دانسته‌‌ها و لم‌هایی که می‌دانیم، بسیار مفید و البته زمین تا آسمان متفاوت از صرف آگاه بودن بر آنهاست. اینها را من باب تمثیل( و نه مثال) عرض کردم تا به لم‌های خودشناسی و عرفانی(درونی) هم تعمیم دهیم.

   این یادداشت را در رابطه با نظری که آقا یا خانم "رها" ذیل یادداشت "آفتابه‌دار" مرقوم کرده بود، نوشتم.